• Artikelen

Opbouwdag

Sinds 1947 werd in Rotterdam jaarlijks de Opbouwdag gehouden. Het was een feestelijke dag; de wederopbouw van de stad werd gevierd.

Nationaalarchief Opbouwdag Koninklijkefamilie

Op 18 Mei 1940, enkele dagen na het bombardement, dat de binnenstad van Rotterdam in een walmende puinhoop herschiep, besloot het gemeentebestuur op initiatief van de toenmalige wethouder voor Openbare Werken Joh. Brautigam, ir. Witteveen opdracht te geven plannen te maken voor de herbouw van de stad. Dit koene besluit, getuigend van een ongeschokt geloof in de toekomst van onze stad, is waard niet in de vergetelheid te laten verzinken. Daarom is besloten de achttiende Mei jaarlijks te herdenken. Het spreekt vanzelf, dat deze herdenking de eerstkomende jaren gekoppeld zal worden aan de vorderingen, die op het gebied van de wederopbouw gemaakt worden. Dit jaar zal daarom, naar wij vernemen, in Museum Boymans een grote tentoonstelling gehouden worden van de wederopbouwplannen, bijgewerkt tot op de laatste dag.

Het Vrije Volk 5-2-1947

Scan Opbouwdag Rotterdambouwt

Rotterdam Bouwt, het maandblad dat gewijd was aan de wederopbouw van Rotterdam.

Rotterdam Bouwt, 2e jaargang, nummer 2

Vieren van de wederopbouw

Sinds 1947 werd in Rotterdam jaarlijks de Opbouwdag gehouden. Als symbolische datum was voor 18 mei gekozen, de dag waarop stadsarchitect W.G. Witteveen de opdracht kreeg voor zijn wederopbouwplan. Toen, zo kan men zeggen, is de wederopbouw begonnen daar waar het voorbereidend werk moest worden gedaan: in het studeervertrek en op de tekentafel. Het was een feestelijke dag; de wederopbouw van de stad werd gevierd en het was dus geen herdenking van het bombardement en de vernietiging van de stad. Initiatiefnemers waren burgemeester P.J. Oud en voorzitter van de Kamer van Koophandel K.P. van der Mandele.

Sinds 1947 werd in Rotterdam jaarlijks de Opbouwdag gehouden. Het was een feestelijke dag; de wederopbouw van de stad werd gevierd en het was dus geen herdenking van het bombardement en de vernietiging van de stad.

Er waren uiteenlopende activiteiten op Opbouwdag. Meestal werden er enkele eerste palen geslagen, monumenten onthuld, een tentoonstelling geopend, lezingen en concerten gehouden of een publicatie gepresenteerd. Soms kwam een lid van het koninklijk huis naar de stad voor een plechtigheid. Als 18 mei op een zondag viel, werd uitgeweken naar een andere datum.

Nationaalarchief Opbouwdag Paal

Een eerste paal wordt geheid op Opbouwdag 1947.

Nationaal Archief 043-1021

Scan Rotterdambouwt

Speciale editie van Rotterdam Bouwt over de opening van het Groothandelsgebouw juni 1953.

Rotterdam Bouwt 1953-2

17 mei 1947: de eerste Opbouwdag

In 1947 werd op zaterdag 17 mei de eerste Opbouwdag gehouden. Er werd het begin van een steiger geplaatst rond de te restaureren Sint-Laurenstoren, de eerste paal geslagen voor het industriegebouw aan de Goudsesingel en voor het Groothandelsgebouw, de vijfhonderdste woning in de Carnissebuurt betrokken en de tentoonstelling Rotterdam Straks in Museum Boijmans Van Beuningen geopend.

In later jaren waren er verschillende hoogtepunten. De opening van het Bouwcentrum in 1949, van het Centraal Station in 1957, van de Doelen in 1966. De eerste helikopters landden op het Heliport aan het Pompenburg in 1953.

Stadsarchief Opbouwdag Steen

Plaatsing van een gedenksteen in het nieuwe winkelcentrum van Hoogvliet op Opbouwdag 1960.

Stadsarchief Rotterdam

1953

Wie in 1953 in Rotterdam was kan later tot zijn kinderen -of kleinkinderen- zeggen: “lk heb de Hoogstraat zien bouwen", en „Ik heb de Meent zien verrijzen", en „Ik zag hoe de Korte Hoogstraat uit de grond gestampt werd"….

't Zou hem dan te binnen moeten schieten, dat ook de Binnenweg in 1953 volkwam, dat de Westewagenstraat over de gehele lengte onderhanden was, dat de Lijnbaan voltooid werd….

Het zou hem wéér doen duizelen. Want wie het in zijn hoofd haalt om op Opbouwdag 1953 alles onder elkaar te schrijven, wat er in het afgelopen halfjaar in Rotterdams binnenstad tot stand of onderhanden kwam, bezorgt zich nachtwerk.

Het Vrije Volk 18-5-1953

Onbekend Opbouwdag C70

Affiche Communicatie 70, kortweg C70.

Stadsarchief Rotterdam

C70: de Wederopbouw voltooid

In 1970 was de laatste Opbouwdag; de wederopbouw was voltooid. De lofzangen op de wederopbouw maakten plaats voor kritiek. De nieuwe stad zou zakelijk en ongezellig zijn. Met de manifestatie C70 werd een eerste poging gedaan de binnenstad leefbaarder te maken. Sinds 1976 werd sindsdien rond deze datum op een zaterdag de Binnenstadsdag gehouden. De ‘opbouw-sfeer’ werd ingeruild voor vermaak. Af en toe waren er nog activiteiten rond deze datum, zoals de opening van de Nieuwe Delftse Poort op 22 mei 1992.

Met de manifestatie C70 werd een eerste poging gedaan de binnenstad leefbaarder te maken. De ‘opbouw-sfeer’ werd ingeruild voor vermaak.

Opbouwdag in ere hersteld

In 2016, 75 jaar na de eerste wederopbouwwerkzaamheden, kreeg de wederopbouw hernieuwde aandacht. Gedurende het hele jaar werden activiteiten georganiseerd onder de noemer: Rotterdam viert de Stad! Ook Opbouwdag werd herdacht en beleefde een bescheiden doorstart. De vele festiviteiten hebben de belangstelling voor de wederopbouw aangewakkerd. Zodanig dat Opbouwdag een evenement van betekenis lijkt te worden waar de Rotterdamse energie van aanpakken en opbouwen gevierd wordt. Kijk hier voor de komende Opbouwdagactiviteiten.

Dit waren de vorige edities:

Opbouwdag 2021

Opbouwdag 2020

Opbouwdag 2019

Opbouwdag 2018

Onderwerpen
Algemeen