• Artikelen

Eerste paal Wereldhaven

Tijdens een toespraak van J.A. Ringers op 15 april 1941 werd de eerste paal voor de Wereldhaven geslagen.

Wereldhaven Eerstepaal

Deze bouw is een typische staal, hoe voortvarend gewerkt wordt. Toen Ir. Witteveen gereed kwam met zijn interessant ontwerp van het woningkwartier ten noorden van de Goudsesingel, waar ongeveer 6000 woningen moeten verrijzen, heeft hij met mijn instemming den architect Wils, dien ik met genoegen aanwezig zie, verzocht, een ontwerp te maken van de eerste groep van 543 woningen. Aldus J.A. Ringers in een toespraak op 15 april 1941 bij het slaan van de eerste paal voor het woningbouwcomplex Wereldhaven.

Het Volk 16-4-1941

Stadsarchief Wereldhaven Bouwbord

Het bouwbord met de tekst ‘Wereldhaven’

Stadsarchief Rotterdam

Onbekend Eerstepaal Krant

Krantenknipsel over de bouw.

Dagblad van Rotterdam 18-11-1941

Wereldhaven

Het complex bestaat uit meer dan vijfhonderd woningen, waarvan maar een klein deel door de N.V. Wereldhaven werden gebouwd: 23 winkels en 92 woningen. Vanwege het enorme reclamebord voor dit bouwbedrijf op het complex aan de Goudsesingel heette het in de volksmond al gauw Wereldhaven, een naam die nooit meer gewijzigd is.

Nadat de 16 meter lange betonnen paal onder de belangstelling van de talrijke aanwezigen vlot de bodem was ingedreven, nam wethouder Brautigam het woord: “Op deze plek worden thans de eerste arbeiderswoningen gebouwd, die als volkshuisvesting ideaal genoemd mogen worden en ik hoop, dat deze bouw de inleiding mag zijn voor een lange periode van welvaart en bloei. Er komen nog moeilijkheden, maar die moeten opwekken tot nog groter bezieling in de arbeid, hoewel er ogenblikken zijn, waarop men het gevoel krijgt, dat de omstandigheden te machtig zijn. Dan moet men zich echter een historisch woord herinneren, dat een goede klank heeft: „en dispereert niet".

Het Volk 16-4-1941

Stadsarchief Basisplan Kaart2

Detail van het plan Witteveen uit 1944, waarin het plan Wereldhaven is uitgewerkt.

Stadsarchief Rotterdam

Tijdgenoten zijn enthousiast over de plannen

Voorheen was hier een dicht bevolkt woonkwartier, dat echter niet meer kon uitmuntten door bijz. schoonheid. Smalle straten, dicht op elkaar gedrongen bouwblokken, slecht gebouwde huizen maakten hier het wonen niet tot een onverdeeld genoegen. Wat er nu zal komen, zal juist het tegenovergestelde zijn: ruimte, openheid, veel groen, veel bloemen en de woningblokken zoo gelegd, dat elke woning in den ochtend en in den middag door de zon zal worden beschenen.

Middenterreinen met eigen tuintjes zullen hier niet meer gevonden worden. Alles wat als park wordt aangelegd, is door iedere bewoner te gebruiken tot nut en ontspanning. Kinderen zullen hier rustig en zonder gevaar kunnen spelen, anderen na afloop van het werk kunnen wandelen. Geen stof zal hier door auto's worden opgejaagd en overal zal men kunnen genieten van groen en bloemen. Er zal een woonwijk ontstaan, zoals er geen tweede is te vinden, noch binnen, noch buiten de landsgrenzen.

De Banier 26-5-1941

Stadsarchief Wereldhaven Straatbeeld2

Straatbeeld in de Leopoldstraat, kort na de bevrijding.

Stadsarchief Rotterdam IX 1807.00.01

Knusse huisjes

Ondanks materiaalschaarste en de bouwstop van juli 1942 werd het complex afgebouwd. In december 1941 werd het hoogste punt bereikt. In december werden de eerste winkels verhuurd en op 21 januari 1943 werden de eerste woningen betrokken. Het Dagblad van Rotterdam meldde:

Er is weder een belangrijke mijlpaal bereikt in de herrijzenis van de Maasstad. Midden in het verwoeste stadscentrum aan den Goudschesingel is n.l. het eerste gezin gearriveerd om er zijn intrede te doen in een der nieuwe woningen aan de Brussestraat, een naam, nu nog onbekend bij de Rotterdammers.

Het betreft de familie Wouda. De bewoners zijn volmaakt tevreden. Ze komen van de noodwoningen aan den Kanaalweg, waar je door de knoesten in het hout naar buiten kon kijken. Heel anders dan in deze knusse, intieme huisjes, die van alle moderne gemakken zijn voorzien: w.c. met douche, geiser, veel ruimte, gezellige kamers. Typisch is het gemeenschappelijke loodsje, dat op de hoek van de straat staat en dat door alle bewoners kan worden gebruikt voor het opbergen van fietsen e.d. Voor en achter zijn aardige tuintjes, die door de gemeente worden onderhouden. Een ideale woonbuurt, maar voorlopig heeft men nog niet over grote drukte te klagen!

Dagblad van Rotterdam 23-1-1943

Stadsarchief Wereldhaven Gallerij

De brede galerij van het woonblok aan de Goudsesingel in 1951.

Stadsarchief Rotterdam GW-950

Twee jaar na het slaan van de eerste paal werd vervolgens de eerste winkel geopend. In de naar versch brood ruikende winkel van Van der Meer & Schoep aan de provisorisch bestrate Vondelweg was een kleine plechtigheid. Het zou nog tot 1951 duren voor het tweede gedeelte van het woningbouwplan klaar was. Het deel dat aan de noordkant van de Warande was gepland werd nooit gerealiseerd.