• Artikelen

De Heuvel

De Heuvel was een initiatief van de Centrale Hervormde Jeugdraad (CHJ), een organisatie die geestelijke en sociale vorming bood aan jongeren.

Stadsarchief Heuvel Overzicht

Een jongerensociëteit als een „cave", waar prinses Beatrix zaterdagmiddag een café-chantant bezoekt; een zaal voor ongeveer driehonderd mensen, waarin de Prinses een cabaret gaat zien; verder ruimten voor expressie en exposities, voor sport, spel en vergaderingen, een bibliotheek en een zonnig dakterras, hoog boven de Rotterdamse daken, maar toch nog laag vergeleken bij de oude Sint-Laurenstoren.

Dat is het nieuwe CHJ-gebouw De Heuvel naast de Sint Laurens -ideaal om de centrale plaats in de stad, ideaal ook om de binding tussen de Centraal Hervormde Jeugdraad met speciaal deze oude kerk, waarvan de restauratie voor Rotterdam van symbolische betekenis is.

Het Vrije Volk 21-05-1959

Nationaalarchief Heuvel Opening

Prinses Beatrix bij de opening van gebouw De Heuvel op 23 mei 1959.

Nationaal Archief 910-3907

Feestelijk geopend

Op 23 mei 1959 werd gebouw De Heuvel feestelijk geopend door prinses Beatrix, die met een bootje naar het Grotekerkplein kwam varen. De Heuvel was een initiatief van de Centrale Hervormde Jeugdraad (CHJ), een organisatie die geestelijke en sociale vorming bood aan middelbare scholieren, studenten en werkende jongeren. De vrijzinnige, laagdrempelige organisatie had aanvankelijk het herenhuis De Heuvel in het Park tot haar beschikking. Ook waren er jeugddiensten in de Beurs. In verband met E55 moest de CHJ de Heuvel verlaten. In overleg met de Dienst Stadsontwikkeling werd een perfecte locatie gevonden aan het Grotekerkplein: centraal en vlakbij de Laurenskerk. Maar hoe kwam men aan de drie ton voor de bouw? De honderden jongeren zamelden met klusjes meer dan elfduizend gulden bijeen. Een oorlogsschadevergoeding en diverse fondsen en schenkingen boden voldoende draagvlak voor de nieuwbouw. De CHJ betrok tijdelijk twee bouwketen voor de Laurenskerk. Op 23 november 1957 werd de eerste paal geslagen van het door de net afgestudeerde architect Kees Hoogeveen (1928) ontworpen gebouw. De feestelijke opening op 23 mei 1959 haalde zelfs het Polygoon-journaal.

De vrijzinnige, laagdrempelige organisatie had aanvankelijk het herenhuis De Heuvel in het Park tot haar beschikking. In overleg met de Dienst Stadsontwikkeling werd een perfecte locatie gevonden aan het Grotekerkplein: centraal en vlakbij de Laurenskerk.

Rond de opening waren nog twee belangrijke symbolische momenten. Op 19 mei 1959, Opbouwdag, werd een steen afkomstig van het puin van de Laurenskerk in het gebouw ingemetseld, samen met een loden koker met bouwtekeningen. Op 23 mei 1959 werd de eerste Laurenspenning uitgereikt, als eerbewijs aan mensen die zich inzetten voor de geestelijke waarden in de samenleving.

Onbekend Heuvel Affiche

Voorzijde uitnodiging opening De Heuvel.

Uit: De Heuvel. Een heel Rotterdams gebouw 1959-2009

Stadsarchief Heuvel Overzicht Zijkant

Gebouw De Heuvel vanuit het oosten in 1960.

Stadsarchief Rotterdam XXIII 45.17-2

Niet te brutaal

Gebouw De Heuvel is een echt Wederopbouwgebouw, maar vanwege de nabijheid van de Laurenskerk heeft de architect zijn gebouw niet te brutaal gemaakt. Het rechthoekige gebouw heeft een skelet van gewapend beton, waardoor een vrije indeling van de drie bouwlagen mogelijk is. Het betonskelet is doorgezet op het dak, waar het een pergola vormt. Op de begane grond ligt de gevel terug. De horizontale raamstroken over de volledige lengte van de gevel hebben stalen kozijnen. De gevel is bekleed met kunststenen panelen. Karakteristiek is het glas-in-beton-raam van een bijna abstracte Christusfiguur van Ger van Iersel (1922) in de kapel). Van Iersel maakte ook het glas-in-beton-raam in de inmiddels gesloopte Pauluskerk.

Karakteristiek is het glas-in-beton-raam van een bijna abstracte Christusfiguur van Ger van Iersel (1922) in de kapel.
Onbekend Heuvel Uitnodiging

Achterzijde uitnodiging opening De Heuvel.

Uit: De Heuvel. Een heel Rotterdams gebouw 1959-2009

Gaten-in-de-muur

Van Iersel bekijkt zijn kunstwerk in gebouw De Heuvel jaren na dato.

Still uit de documentaire Gaten in de Muur van Jan Dirk Schouten.

Jazzsociëteit B14

De Heuvel had een divers activiteitenpalet. Jongeren konden er na afloop van de diensten in de Laurenskerk koffie drinken en napraten. Vanaf 1960 had de roemruchte jazzsociëteit B14 er onderdak, waar de Rotterdamse scene samenkwam. Jules Deelder debuteerde als dichter in het gestencilde maandblad van B14. In de jaren zestig werden onder de naam B15 ook popconcerten georganiseerd met The Outsiders en The Golden Earrings. Er werden toneelvoorstellingen en musicals georganiseerd. Het Rotterdams Conservatorium huurde enige tijd de derde verdieping. In de jaren zeventig evolueerde De Heuvel van culturele en religieuze ontmoetingsplek naar huisvesting van welzijnswerk voor jongeren. In de jaren tachtig werd De Heuvel een verzamelpunt voor linkse actiegroepen, vrijwilligersorganisaties en migrantenorganisaties.

Vanaf 1960 had de roemruchte jazzsociëteit B14 er onderdak, waar de Rotterdamse scene samenkwam.
Opbouwdag verrekijker web

Uizticht vanaf het dak van gebouw De Heuvel in 2018.

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam

Anno nu

De Heuvel is een gemeentelijk monument. Het huisvest diverse welzijnsorganisaties. Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan verscheen het boek De Heuvel. Een heel Rotterdams gebouw 1959-2009, geschreven door oud-CHJ’er Carin Gaemers. Het gebouw is gerenoveerd door LG Ontwerp en Realisatie in 2014. In 2017 is Gebouw De Heuvel door de Gemeente Rotterdam geselecteerd voor de subsidieaanvraag EU Life Call. De Heuvel kreeg een multifunctioneel dak, refererend aan de kleurcodes van het LIFE@Urban Roofs project. Zonnepanelen, een daktuin met verblijfsruimte en een vijver met waterplanten als groenfilter verrijken het voor publiek toegankelijke dak.

Heuvel Rotterdam 5

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

Heuvel Rotterdam 3

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

Heuvel Rotterdam 1

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

Heuvel Rotterdam 4

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

Heuvel Extra 2

Het glas-in-betonwerk van Ger van Iersel.

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

Heuvel Rotterdam 2

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

Heuvel Extra 3

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

Heuvel Extra 1

Marlies Lageweg, Platform Wederopbouw Rotterdam, 2017

2021 dakdeheuvel

Het dak is tegenwoordig openbaar toegankelijk.

Gebouw de Heuvel, 2021

Prev
Next

Actuele informatie over het pand en activiteiten is te vinden op de website van De Heuvel.

Architect
Kees Hoogeveen
Kunstenaar
Ger van Iersel
Periode
1957-1959
Locatie
Gebouw De Heuvel, Grotekerkplein, Rotterdam, Netherlands
Onderwerpen
Gebouwen Gem. Monumenten
Buurten
Laurenskwartier
Gebouwen
Cultuur
Objecten
Grotekerkplein 005 en Oppert 033